Ιατρικά λάθη: Νομικό πλαίσιο, ευθύνες και το δικαίωμα του ασθενούς στην αλήθεια

ιατρικά λάθη

Τα ιατρικά λάθη (και) στην Ελλάδα δεν αποτελούν σπάνιο φαινόμενο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι μόνο η πράξη ή η παράλειψη του ιατρού, αλλά η κουλτούρα σιωπής που τα περιβάλλει.

Όταν ένα περιστατικό καταλήγει σε βλάβη ή απώλεια ανθρώπινης ζωής, οι οικογένειες έρχονται αντιμέτωπες με ένα κλειστό σύστημα που συχνά λειτουργεί αμυντικά, καθυστερεί ή αρνείται να παραδώσει στοιχεία, όπως τον πλήρη ιατρικό φάκελο. Ωστόσο, το νομικό πλαίσιο είναι ξεκάθαρο: ο ασθενής έχει δικαιώματα και ο ιατρός έχει υποχρεώσεις.

Ο Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας ορίζει ότι ο γιατρός οφείλει να ενεργεί σύμφωνα με τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης, με σεβασμό στην αξιοπρέπεια του ασθενούς. Ιατρικό λάθος θεωρείται κάθε πράξη ή παράλειψη που αποκλίνει από το επίπεδο της επιμέλειας που θα επιδείκνυε ένας συνετός και επιμελής ιατρός της ίδιας ειδικότητας (lege artis).

Σε αστικό επίπεδο, ο ασθενής ή οι συγγενείς του θύματος μπορούν να στραφούν κατά περιπτώσεις και κατα του γιατρού και κατά του νοσοκομείου. Για τα δημόσια νοσοκομεία εφαρμόζεται το άρθρο 105 ΕισΝΑΚ, με το οποίο το Δημόσιο ευθύνεται αντικειμενικά για το σφάλμα του ιατρού.

Παράλληλα, μπορεί να θεμελιωθεί ποινική ευθύνη. Η ποινική διαδικασία έχει στόχο τη διαπίστωση ευθύνης και όχι την αποζημίωση, η οποία επιτυγχάνεται μέσω των αστικών δικαστηρίων.
Σε πειθαρχικό επίπεδο, ο γιατρός μπορεί να αντιμετωπίσει κυρώσεις που φτάνουν έως και στην οριστική αφαίρεση της άδειας άσκησης επαγγέλματος. Η διαδικασία κινείται ενώπιον του αρμόδιου Ιατρικού Συλλόγου, ανεξάρτητα από τυχόν αστικές ή ποινικές ενέργειες.
Κρίσιμο εργαλείο στα χέρια του πολίτη αποτελεί ο ιατρικός φάκελος. Ο ασθενής έχει απόλυτο δικαίωμα πρόσβασης στα στοιχεία του. Η άρνηση παράδοσης αντιγράφων μπορεί να οδηγήσει σε εισαγγελική παρέμβαση, πειθαρχική αναφορά ή και αγωγή.
Στην Ελλάδα, το θέμα δεν είναι μόνο νομικό – είναι θέμα διαφάνειας. Η λογοδοσία, η αλήθεια και ο σεβασμός αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα κάθε πολίτη. Το ζητούμενο είναι ο πολίτης να μην μετατρέπεται σε “στατιστικό στοιχείο” ενός συστήματος που οφείλει να τον προστατεύει.
Ηλίας Σιδέρης, 

Γίνετε συνδρομητές στο «Δικαστικό Ρεπορτάζ», το κορυφαίο μηνιαίο περιοδικό για τη Δικαιοσύνη. Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ.

Ακολουθήστε μας στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι για όλες τις ειδήσεις